Εκλογή από τον λαό θέλει για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ο Καραμανλής

• Με αυξημένες αρμοδιότητες (όπως να κάνει διάγγελμα, να συγκαλεί σε σύσκεψη τους πολιτικούς αρχηγούς κ.ά.), που όμως δεν θα δημιουργούν προβλήματα στην εκάστοτε κυβέρνηση
• Στην ίδια γραμμή και ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, αντίθετος ο Μητσοτάκης
  

Του ΓΙΑΝΝΗ ΖΑΦΕΙΡΗ

Υπέρ της αλλαγής του τρόπου εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας, με ταυτόχρονη ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του, τάσσεται ο πρώην πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής. Πληροφορίες από το στενό περιβάλλον του αναφέρουν ότι παγίως τα τελευταία χρόνια διατυπώνει την άποψη ότι ο εκάστοτε Πρόεδρος πρέπει να εκλέγεται από τον ελληνικό λαό, αφενός για να διαθέτει μεγαλύτερο λαϊκό έρεισμα και αφετέρου για να μη γίνεται η επιλογή του προσώπου προϊόν παρασκηνιακών διεργασιών (ενίοτε και συναλλαγών) μεταξύ των πολιτικών κομμάτων.
Ο κ. Καραμανλής υπογραμμίζει την ανάγκη ενίσχυσης των αρμοδιοτήτων του Προέδρου της Δημοκρατίας, ούτως ώστε ο ρόλος του να είναι πιο ουσιαστικός και παρεμβατικός και να μην εξαντλείται στην παρουσία του σε εορταστικές εκδηλώσεις και εθνικές παρελάσεις. Μεταξύ των άλλων και σύμφωνα με πληροφορίες από το περιβάλλον του ο πρώην πρωθυπουργός θεωρεί ότι ο εκάστοτε πρόεδρος να έχει τη δυνατότητα να προβαίνει σε διαγγέλματα προς τον ελληνικό λαό σε ειδικές περιπτώσεις κι επίσης να συγκαλεί με δική του πρωτοβουλία το Συμβούλιο των Πολιτικών Αρχηγών. Με τη θέση του κ. Καραμανλή περί άμεσης εκλογής του Προέδρου από τον ελληνικό λαό συμφωνεί ο Αλ. Τσίπρας και θα είναι μέσα στις προτάσεις που θα ανακοινώσει τον επόμενο μήνα. Αντίθετη άποψη έχει ο Κυρ. Μητσοτάκης που υποστηρίζει ότι η εκλογή πρέπει να γίνεται από το Κοινοβούλιο. Το ζήτημα της Αναθεώρησης του Συντάγματος αναμένεται να κυριαρχήσει στο πολιτικό διάλογο τους επόμενους μήνες μετά και τις προτάσεις που θα καταθέσει η κυβέρνηση στις 24 Ιουλίου. Από τις πρώτες ενδείξεις προκύπτει το συμπέρασμα ότι προωθούμενες αλλαγές θα πυροδοτήσουν τριβές και εντάσεις μεταξύ των πολιτικών κομμάτων, αλλά και εντός των κομμάτων, καθώς θα υπάρχουν διαφορετικές απόψεις και προσεγγίσεις σε μια σειρά ζητήματα. Η Αναθεώρηση του Συντάγματος είναι ένα από τα μεγάλα θέματα που θα ανοίξει ο πρωθυπουργός το επόμενο διάστημα – το δεύτερο είναι η αλλαγή του εκλογικού νόμου (σ.σ. ρεπορτάζ σε άλλη σελίδα). Και τα δύο μεγάλα θέματα, εκλογικός νόμος και νέο Σύνταγμα, προκαλούν τριβές στον ΣΥΡΙΖΑ. Το θέμα, για παράδειγμα, του Προέδρου της Δημοκρατίας (τρόπος εκλογής και αρμοδιότητες) δεν είναι τόσο απλό όσο φαίνεται. Είναι θέμα άρρηκτα συνδεδεμένο με το εκλογικό σύστημα που τελικώς θα επιλεγεί. Με άλλα λόγια, αν επιλεγεί τελικώς η απλή αναλογική (με διατήρηση πάντως του 3% για την είσοδο στη Βουλή), τούτο σημαίνει ότι θα υπάρχει μια δυσκολία σχηματισμού κυβέρνησης, ως εκ τούτου η ενίσχυση του ρόλου του Προέδρου φα­ντάζει μονόδρομος.
Στο θέμα του Συντάγματος έχει τεθεί επικεφαλής ομάδας συνταγματολόγων και άλλων νομικών ο υπουργός Εργασίας και συνταγματολόγος Γ. Κατρούγκαλος. Η συγκεκριμένη ομάδα αναμένεται να παραδώσει το πόρισμά της στον Αλ. Τσίπρα περί τα μέσα Ιουλίου.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η ομάδα Κατρούγκαλου φαίνεται ότι παίρνει θέση υπέρ της ισχυροποίησης του ενοίκου της Ηρώδου Αττικού. Πρόταση που από τώρα δεν βρίσκει σύμφωνους νομικούς και συνταγματολόγους από τον χώρο του ΣΥΡΙΖΑ.Όπως έχουν διαμηνύσει, καταγράφοντας τις ενστάσεις τους, ο ΠτΔ θα μπορεί (βάσει του νέου Σύνταγματος) να δίνει εντολή διακυβέρνησης ασχέτως αν πιστοποιείται ή όχι κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
Στο πλαίσιο της συζήτησης που θα διεξαχθεί με αντικείμενο την αναθεώρηση του Συντάγματος αναμένεται να τεθούν ζητήματα όπως η αποσύνδεση της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας από τη θητεία της κυβέρνησης, να μην προκηρύσσονται δηλαδή εθνικές εκλογές στην περίπτωση που τα κόμματα δεν συμφωνούν στο πρόσωπο του νέου Προέδρου. Προς συζήτηση θα τεθεί επίσης το δικαίωμα του εκάστοτε Προέδρου να προβαίνει, όταν το κρίνει αναγκαίο, σε διαγγέλματα προς τον ελληνικό λαό ή να συγκαλεί το Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών με δική του πρωτοβουλία.
Πάντως, με την ως τώρα παρουσία και δραστηριότητά του, ο Πρ. Παυλόπουλος καταρρίπτει σε μεγάλο βαθμό τα περί διακοσμητικού ρόλου του Προέδρου της Δημοκρατίας. Οι παρεμβάσεις του στα κρίσιμα ζητήματα είναι συνεχείς, δεν διστάζει να εκφράσει με ευθύ όσο και σαφή τρόπο τις απόψεις του ακόμη κι αν αυτές τον φέρνουν σε αντίθεση με ευρωπαίους παράγοντες και αξιωματούχους, είτε με εκπροσώπους του εγχώριου κατεστημένου.
Στο μεταξύ, σε παρερμηνεία των δηλώσεων, ενδεχομένως και στην κακή διατύπωση της κυβερνητικής εκπροσώπου Όλγας Γεροβασίλη οφείλεται ο θόρυβος που προκλήθηκε σχετικά με το ενδεχόμενο διεξαγωγής δημοψηφίσματος για τις αλλαγές στο Σύνταγμα. Αντίθετος με το ενδεχόμενο αυτό είναι σύμφωνα με ακριβείς πληροφορίες ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Πρ. Παυλόπουλος, ο οποίος σε παλαιότερο άρθρο του είχε διατυπώσει αναλυτικά και εμπεριστατωμένα τις ενστάσεις του και τις διαφωνίες του.
Από το Μέγαρο Μαξίμου κατέστη σαφές ότι δεν τίθεται τέτοιο ζήτημα, ενώ κι ο πρόεδρος της Βουλής Ν. Βούτσης έσπευσε να σημειώσει ότι στην αναθεώρηση θα τηρηθούν οι διαδικασίες που προβλέπει το Σύνταγμα, ήτοι οι όποιες αλλαγές θα συζητηθούν και θα αποφασιστούν από το Κοινοβούλιο. Υπουργοί που εμπλέκονται στον καταρτισμό των κυβερνητικών προτάσεων, που θα παρουσιαστούν στις 24 Ιουλίου, τονίζουν ότι ουδέποτε τέθηκε θέμα να κληθεί να αποφασίσουν οι πολίτες για βασικά σημεία του Συντάγματος, όπως ο τρόπος εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας, οι αρμοδιότητές του, ο νόμος περί ευθύνης υπουργών κ.ά. Αυτό που πραγματικά συζητήθηκε ήταν η διεξαγωγή δημοψηφίσματος προκειμένου να καταγραφεί η άποψη του ελληνικού λαού και με βάση τις απαντήσεις η κυβέρνηση να προχωρήσει στα επόμενα βήματα. Ιδίως δε σε ζητήματα αιχμής, όπως η ίδρυση ή όχι ιδιωτικών πανεπιστημίων, η κατάργηση ή μη της βουλευτικής ασυλίας, η κατάργηση ή όχι του νόμου περί ευθύνης υπουργών κ.λπ.
Στις δημοσκοπήσεις που έχουν κατά καιρούς διεξαχθεί, η μεγάλη πλειονότητα των πολιτών τάσσεται υπέρ της αλλαγής του τρόπου εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας αλλά και της ενίσχυσης των αρμοδιοτήτων του. Από αρκετούς, ωστόσο, εκφράζονται επιφυλάξεις, στη βάση ότι ενδεχόμενη ενίσχυση των αρμοδιοτήτων μπορεί να αποτελέσει πηγή σοβαρών προβλημάτων και δυσλειτουργιών στην περίπτωση που υπάρξει διάσταση απόψεων μεταξύ Προέδρου και κυβέρνησης. Πόσω μάλλον αν έχουν διαφορετική πολιτική (κομματική) αφετηρία.

Και σώμα εκλεκτόρων!
Σειρά προτάσεων υπό τον τίτλο «Ένα καινοτόμο Σύνταγμα για την Ελλάδα» κατέθεσαν από κοινού οι Νίκος Αλιβιζάτος, Παναγής Βουρλούμης, Γιώργος Γεραπετρίτης, Γιάννης Κτιστάκης, Στέφανος Μάνος και Φίλιππος Σπυρόπουλος. Ειδικότερα ως προς το ζήτημα του Προέδρου της Δημοκρατίας, προτείνουν αλλαγή στον τρόπο εκλογής του αλλά και ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του. Πιο συγκεκριμένα προτείνουν η εκλογή να γίνεται από ένα ειδικό σώμα εκλεκτόρων, με διευρυμένη σύνθεση, που θα υπερβαίνει την εκάστοτε κυβερνητική πλειοψηφία. Το σώμα αυτό θα συγκροτείται από τους εν ενεργεία βουλευτές, τους πρώην Προέδρους της Δημοκρατίας, τους πρώην πρωθυπουργούς, τους πρώην προέδρους της Βουλής και τους εν ενεργεία περιφερειάρχες και δημάρχους.
Όσον αφορά τις αρμοδιότητες, προτείνουν περαιτέρω ενίσχυσή τους και πιο συγκεκριμένα να έχει τη δυνατότητα να προκηρύσσει ένα τουλάχιστον δημοψήφισμα στη διάρκεια της θητείας του, να μπορεί να κάνει διαγγέλματα προς τον ελληνικό λαό, να μπορεί -σε περιπτώσεις ακυβερνησίας- να διαλύει τη Βουλή, να έχει λόγο στην ανάδειξη του Προέδρου και του Εισαγγελέα του Ανωτάτου Δικαστηρίου, του προέδρου και των μελών των ανεξάρτητων αρχών και τέλος να έχει την αρμοδιότητα να παραπέμπει στο Ανώτατο Δικαστήριο ψηφισθέντα νομοσχέδια που θεωρεί ότι αντίκεινται στο Σύνταγμα. Προτείνουν ακόμη η αδυναμία εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας να μην επιφέρει τη διάλυση της Βουλής.