Και με τη βούλα του Οικουμενικού Πατριάρχη οι Νέες Χώρες στην Εκκλησία της Ελλάδος

• Μεγάλη δικαίωση του Αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου και του αλησμόνητου Χριστόδουλου
• Παρεμβάσεις της Ουάσινγκτον μέχρι την τελευταία στιγμή για να συμμετάσχουν οι τέσσερις Πατριάρχες
• Ολοκληρώνονται σήμερα οι εργασίες της Μεγάλης και Αγίας Συνόδου, με σημαντικά αποτελέσματα

Με πολύ σημαντικές αποφάσεις, που δίνουν λύσεις σε διαχρονικά προβλήματα τα οποία προκαλούσαν προστριβές και διχασμό στο εσωτερικό της Ορθοδοξίας, ολοκληρώνονται σήμερα οι εργασίες της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, που συνήλθε στην Ορθόδοξη Ακαδημία Κρήτης στο Κολυμπάρι, με τη λειτουργία στον Ιερό Ναό Πέτρου και Παύλου Χανίων.

Και μόνο το ότι, ύστερα από 962 χρόνια, συνήλθε με την παρουσία 10 Εκκλησιών η Σύνοδος, παρά το ξαφνικό αντάρτικο των τεσσάρων Πατριαρχείων, Μόσχας, Αντιοχείας, Γεωργίας και Βουλγαρίας, με επικεφαλής τον Πατριάρχη Κύριλλο, και πήραν μέρος στις εργασίες 100 επίσκοποι και 300 κληρικοί-συνεργάτες των εκκλησιαστικών ηγετών, ήταν ένα πολύ σημαντικό επίτευγμα, το οποίο πιστώνεται ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος, παρότι κάποιοι άστοχοι χειρισμοί του έδωσαν τα προσχήματα για τη μη συμμετοχή των τεσσάρων – απουσία που είχε σχέση και με γεωπολιτικούς λόγους.

Μάλιστα, σύμφωνα με άριστες πηγές, καταβλήθηκαν τεράστιες προσπάθειες να μεταπεισθούν οι τέσσερις Πατριάρχες και να παραβρεθούν στο Κολυμπάρι. Ακόμη και η Ουάσινγκτον παρενέβη, δίνοντας εντολή στους αμερικανούς πρέσβεις στις έδρες των εν λόγω Πατριαρχών να τους επισκεφθούν και να τους ζητήσουν να αναθεωρήσουν τη στάση τους. Εκείνοι, όμως, παρέμειναν αμετακίνητοι στην απόφασή τους.

Είναι γεγονός ότι αυτή η απουσία «πόνεσε» πάρα πολύ τον Οικουμενικό Πατριάρχη, και δεν το έκρυψε, αφήνοντας αιχμές στο κήρυγμά του στη λειτουργία της περασμένης Κυριακής στον Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Μηνά στο Ηράκλειο, όπου παραβρέθηκε και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Παυλόπουλος.

Από αύριο, πάντως, θα αρχίσουν οι συζητήσεις για θέματα που αφορούν την Ορθοδοξία, οργανωτικά και οικονομικά, και θα δημοσιευθούν οι απόψεις πανεπιστημιακών για το τι προσέφερε η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος, ποια είναι τα συν και τα πλην και το αν η απουσία των τεσσάρων περιορίζει την απήχηση του γεγονότος ότι συνήλθε αλλά και το εύρος των επιπτώσεων των αποφάσεων που πάρθηκαν.

Ενιαία και αδιαίρετη η Ελλαδική Εκκλησία

Για την Εκκλησία της Ελλάδος η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος έλυσε σε επίπεδο κορυφής το μέγα πρόβλημα των 36 Μητροπόλεων των Νέων Χωρών, που αποτελούσε μόνιμο σημείο τριβής με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, το οποίο απαιτούσε να έχει λόγο και στη διοίκησή τους, ακόμη και στην εκλογή των Μητροπολιτών, ενώ με την Πατριαρχική και Συνοδική Πράξη της 4ης Σεπτεμβρίου 1928 διοικούνται «επιτροπικώς» από την Εκκλησία της Ελλάδος.

Το θέμα είχε βάλει έντονα και ανυποχώρητα ο αξέχαστος Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος και η αντιπαράθεση είχε φτάσει σε τέτοια οξύτητα, που το Οικουμενικό Πατριαρχείο τού είχε επιβάλει την ποινή της ακοινωνησίας, της διακοπής δηλαδή κάθε επικοινωνίας ανάμεσα στις δύο πλευρές, ενώ παράλληλα είχε θεωρήσει άκυρη την εκλογή Μητροπολιτών των Νέων Χωρών από την Εκκλησία της Ελλάδος – ποινή που δεν μπόρεσε ψυχικά και θεολογικά να ξεπεράσει και ήταν ο κύριος λόγος που επέσπευσε τον θάνατό του.

Στην ίδια γραμμή ήταν και ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος και ήταν στιγμές που η σύγκρουση έφθασε στα άκρα. Ο λόγος ήταν το ότι ο Οικουμενικός Πατριάρχης απαιτούσε να εκλεγεί Μητροπολίτης Ιωαννίνων ο προστατευόμενός του Αμφιλόχιος, αλλά η απάντηση του Ιερώνυμου ήταν «Ξεχάστε το». Κατόπιν αυτού, ο Βαρθολομαίος τοποθέτησε τον Αμφιλόχιο επικεφαλής του εδώ Γραφείου του Οικουμενικού Πατριαρχείου, το οποίο αυθαιρέτως έχει μετατρέψει σε Εξαρχία!

Η οριστική διευθέτηση του καθεστώτος των Μητροπόλεων των Νέων Χωρών ανακοινώθηκε κατά τη συνεδρίαση της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας την Τρίτη, στο πλαίσιο της εξέτασης του θέματος του αυτόνομου της Εκκλησίας. Ο κ. Βαρθολομαίος υπογράμμισε με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο ότι οι Μητροπόλεις των Νέων Χωρών, δηλαδή Ηπείρου, Κεντρικής, Ανατολικής και Δυτικής Μακεδονίας, Θράκης και Βορείου Αιγαίου, υπάγονται μεν στην πνευματική δικαιοδοσία του Πατριαρχείου, αλλά έχουν παραχωρηθεί επιτροπικώς με την Πατριαρχική και Συνοδική Πράξη του 1928 στην Εκκλησία της Ελλάδος, για λόγους που σχετίζονταν με την αποτελεσματική διαποίμανσή τους, αλλά ούτε ο ίδιος ούτε το Πατριαρχείο, ούτε τώρα ούτε στο μέλλον, προτίθενται να ζητήσουν επιστροφή. Δηλαδή, οι Μητροπόλεις των Νέων Χωρών θα παραμείνουν για πάντα στη διοικητική δικαιοδοσία της Ελλάδας.

Ο Αρχιεπίσκοπος, με ηρεμία και διπλωματικό τρόπο, εξισορρόπησε όλες τις τάσεις μέσα στην Εκκλησία και οδήγησε τον Πατριάρχη σε μια διαβεβαίωση που κανείς δεν φανταζόταν πριν από την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο στην Κρήτη, ενώ παράλληλα έκλεισε τα μέτωπα με την Εκκλησία της Ελλάδος.

Την ικανοποίηση της Εκκλησίας της Ελλάδος και του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμου για το θέμα του καθεστώτος των Μητροπόλεων των Νέων Χωρών εξέφρασε ο διευθυντής του γραφείου Τύπου της Εκκλησίας της Ελλάδος Χάρης Κονιδάρης.