Λίστα Λαγκάρντ: Η θέση της Ελβετίας επί αιτημάτων συνδρομής ξένων κρατών

Του ΗΛΙΑ Σ. ΜΠΙΣΙΑ, Δικηγόρου Αθηνών και Ελβετίας

H κλοπή προσωπικών δεδομένων πελατών από τραπεζικά ιδρύματα και η κοινοποίηση αυτών σε τρίτους, με ή χωρίς αντάλλαγμα, αποτελεί στην Ελβετία -όπως άλλωστε και στην Ελλάδα- ποινικό αδίκημα, το οποίο διώκεται αυτεπαγγέλτως. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα σημειώνεται στην Ελβετία σημαντική αύξηση των περιπτώσεων υποκλοπής δεδομένων από τράπεζες. Tις περισσότερες φορές τα δεδομένα αυτά γίνονται αντικείμενο παράνομης αγοραπωλησίας και καταλήγουν σε φορολογικές αρχές κρατών προκειμένου να χρησιμοποιηθούν ως αποδεικτικά στοιχεία σε περιπτώσεις φοροδιαφυγής. Σε άλλες περιπτώσεις, οι λίστες με τα κλαπέντα προσωπικά δεδομένα γίνονται εργαλείο εκβιασμού των καταθετών από επιτήδειους, με προφανή σκοπό το παράνομο περιουσιακό όφελος.

Με βάση τα ανωτέρω, η Ελβετία θέσπισε το 2012 νομοθετική ρύθμιση, σύμφωνα με την οποία απορρίπτονται αιτήματα παροχής πληροφοριών που υποβάλλονται στις ελβετικές αρχές από φορολογικές αρχές άλλων χωρών, διά της λεγόμενης διοικητικής συνδρομής, εφόσον τα αιτήματα αυτά βασίζονται σε πληροφορίες οι οποίες έχουν αποκτηθεί μέσω αξιόποινων, κατά το ελβετικό δίκαιο (άρθρο 7 περ. γ Νόμου περί Διεθνούς Φορολογικής διοικητικής συνδρομής), πράξεων.

Κατά συνέπεια, σε ό,τι αφορά την περίπτωση της λίστας Λαγκάρντ, η οποία εμπεριέχει στοιχεία που υπεκλάπησαν από την Τράπεζα HSBC της Γενεύης, ελληνικά αιτήματα παροχής πληροφοριών που θα υποβληθούν, π.χ., από το υπουργείο Οικονομικών ή το ΣΔΟΕ και σχετίζονται με λογαριασμούς στη συγκεκριμένη τράπεζα αναμένεται ότι θα απορριφθούν από την Ελβετία με επίκληση της ανωτέρω διάταξης.

Ομοίως απορρίπτονται αιτήματα παροχής πληροφοριών (γνωστά και ως «ανοίγματος λογαριασμών») των ελληνικών δικαστικών αρχών σε περίπτωση που ερευνώνται στην Ελλάδα αδικήματα φοροδιαφυγής ή νομιμοποίησης εσόδων από φοροδιαφυγή (ξέπλυμα χρήματος). Και τούτο διότι στην προκειμένη περίπτωση αφενός η Ελβετία δεν παρέχει, σύμφωνα με την υφιστάμενη νομοθεσία της, δικαστική συνδρομή σε υποθέσεις φοροδιαφυγής, αφετέρου δεν νοείται κατά το ελβετικό δίκαιο αδίκημα ξεπλύματος χρήματος προερχόμενο από φοροδιαφυγή. Περαιτέρω, από τον Ιούνιο του 2014 το ελβετικό υπουργείο Δικαιοσύνης, με εγκύκλιό του προς τις εισαγγελικές αρχές της χώρας, συνιστά να μην ικανοποιούνται αιτήματα δικαστικής συνδρομής κρατών, τα οποία εν γνώσει τους υποβάλουν αιτήματα παροχής πληροφοριών / αποδεικτικών στοιχείων που βασίζονται κατά μείζονα λόγο σε προσωπικά δεδομένα που αποτελούν προϊόν υποκλοπής από ελβετικές τράπεζες.