Ο τόνος της ημέρας

Η σύνθετη Τουρκία

Αυτό το θέμα της Τουρκίας να μας απασχολήσει περισσότερο από το πρώτο επίπεδο εντυπωσιασμού και πρόχειρων αναλύσεων. Καλό θα είναι να είμαστε επιφυλακτικοί και παρατηρητικοί στις αυθόρμητες εξεγέρσεις τύπου «αραβική άνοιξη» (αν και αυτές δεν είναι όμοιες μεταξύ τους), να έχουμε δεύτερες σκέψεις και υπομονή.

Δεν ξέρουμε αν ο Ερντογάν είναι τύραννος και νέος Καντάφι ή έστω Μουμπάρακ, μέχρι προχθές κανείς δεν μιλούσε για κάτι τέτοιο. Δεν ξέρουμε επίσης την πραγματική δύναμη και το βάθος του κεμαλικού κράτος το οποίο με διάφορους τρόπους έπληξε η δεκαετής διακυβέρνηση Ερντογάν.

Τώρα, ότι επιτρέπει την ανάπτυξη ισλαμικών τάσεων, υιοθετεί συχνά την ελευθερία αν όχι και προβολή της «μαντίλας» (που φοράει δημόσια και η σύζυγός του άλλωστε) και αποτρέπει από την κατανάλωση αλκοόλ για θρησκευτικούς λόγους, πρέπει να τα ερμηνεύσουμε ως κινήσεις μίνιμουμ προσέγγισης του ισλαμικού αραβικού (και όχι μόνο) κόσμου. Μην ξεχνάμε ότι ο Ερντογάν μέσω της κόντρας του με το Ισραήλ (τους είχε αποκαλέσει «σφαγείς παιδιών και αμάχων», ενώ τα επεισόδια με αφορμή τα ειρηνευτικά πλοία προς την αποκλεισμένη Παλαιστίνη είναι συχνά) είχε αναχθεί σε άτυπο ηγέτη του Ισλάμ χωρίς μάλιστα να είναι Άραβας. Αυτό προφανώς ενόχλησε πολλές χώρες που ανησύχησαν για το ρόλο της Τουρκίας σε αυτόν το σκοτεινό και ανεξερεύνητο θρησκευτικό κόσμο.

Φυσικά, εσωτερικά μπορεί η Τουρκία να έχει ανάπτυξη, αλλά έχει και μεγάλες κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες που επιτρέπουν τη γέννηση αντιθέσεων και εξεγέρσεων. Επίσης είναι πιθανό ο Ερντογάν να συμπεριφέρεται αλαζονικά (εξ ου και το «σουλτάνος» που του προσάπτουν) τόσο λόγω των μεγάλων ποσοστών του στις εκλογές όσο και επειδή έχει εξοντωθεί πολιτικά η αντιπολίτευση και τα παραδοσιακά κόμματα στην Τουρκία.

Όμως η αλαζονεία έχει κόστος και συσπειρώνει αντιπάλους που σε πρώτη θέα φαίνονται ακίνδυνοι. Αλλά ας περιμένουμε τις εξελίξεις παρατηρώντας τις κινήσεις της Ρωσίας, των Ηνωμένων Πολιτειών και φυσικά τις εξελίξεις στη Συρία…